Sống khỏe để yêu thương
Cúm B là một trong ba loại virus cúm chính (A, B, C) gây bệnh cúm mùa ở người. Virus cúm B chỉ lây nhiễm giữa người với người, không lây từ động vật sang người như cúm A.
Nguyên nhân gây ra cúm B Do virus Influenza B gây ra, thuộc họ Orthomyxoviridae. Virus này có khả năng biến đổi gen nhưng chậm hơn so với cúm A.
Các tổ chức y tế hàng đầu đã ban hành hướng dẫn cụ thể về cách ly cúm B dựa trên bằng chứng khoa học và tình hình dịch bệnh thực tế.
Theo khuyến cáo mới nhất từ Bộ Y tế Việt Nam và Trung tâm Kiểm soát Dịch bệnh Mỹ (CDC), người mắc cúm B nên cách ly tại nhà trong thời gian có triệu chứng và ít nhất 24 giờ sau khi hết sốt mà không cần dùng thuốc hạ sốt.
Thời gian cách ly được khuyến nghị như sau: bắt đầu từ ngày đầu tiên xuất hiện triệu chứng và kéo dài 5-7 ngày đối với người có hệ miễn dịch bình thường. Đối với trẻ em dưới 5 tuổi, người già trên 65 tuổi và người có bệnh lý nền, thời gian cách ly có thể kéo dài hơn do khả năng lây nhiễm cao hơn và kéo dài hơn.
Người bệnh được coi là không còn khả năng lây nhiễm khi đã hết sốt trong 24 giờ liên tục mà không sử dụng thuốc hạ sốt, đồng thời các triệu chứng khác như ho, hắt hơi đã giảm đáng kể. Tuy nhiên, virus cúm B vẫn có thể được phát hiện trong đường hô hấp đến 7-10 ngày sau khi khởi phát, do đó việc duy trì các biện pháp phòng hộ cá nhân vẫn được khuyến nghị.
Đối với nhân viên y tế và những người làm việc trực tiếp với bệnh nhân hoặc nhóm có nguy cơ cao, việc cách ly là bắt buộc để ngăn chặn lây nhiễm chéo trong môi trường chăm sóc sức khỏe. Thời gian cách ly bắt buộc là 5-7 ngày hoặc đến khi hết hoàn toàn triệu chứng.
Các cơ sở giáo dục thường yêu cầu học sinh và giáo viên mắc cúm B phải nghỉ học cho đến khi hết sốt ít nhất 24 giờ. Người làm việc trong các cơ sở chăm sóc người già, trẻ em hoặc người khuyết tật cũng thuộc nhóm bắt buộc cách ly.
Đối với người bệnh thông thường, việc tự cách ly là khuyến nghị mạnh mẽ nhằm bảo vệ cộng đồng. Trẻ em dưới 5 tuổi nên được cách ly kéo dài 7-10 ngày do khả năng phát tán virus cao hơn và thời gian có triệu chứng kéo dài. Người cao tuổi và người có bệnh lý mãn tính như hen suyễn, tiểu đường cũng nên cách ly cẩn thận để tránh biến chứng nghiêm trọng.
Trong 2-3 ngày đầu sau khi trở lại sinh hoạt, người bệnh nên duy trì các biện pháp phòng hộ như đeo khẩu trang khi tiếp xúc gần với người khác, rửa tay thường xuyên, và tránh các hoạt động tập thể đông người. Điều này đặc biệt quan trọng vì một số người có thể vẫn còn khả năng lây nhiễm thấp ngay cả khi đã hết triệu chứng chính.
Đối với trẻ em và người cao tuổi, việc theo dõi sức khỏe sau khi trở lại sinh hoạt bình thường là cần thiết, vì nhóm này có nguy cơ cao hơn về biến chứng và thời gian hồi phục kéo dài hơn.
Khi không thể thực hiện cách ly hoàn toàn, việc áp dụng các biện pháp phòng ngừa nghiêm ngặt sẽ giúp giảm thiểu đáng kể nguy cơ lây truyền cúm B trong gia đình và cộng đồng.
Đeo khẩu trang y tế đúng cách là biện pháp bảo vệ quan trọng nhất để ngăn chặn virus cúm B lây lan qua đường hô hấp. Người bệnh cần đeo khẩu trang liên tục khi có mặt người khác trong cùng không gian, đặc biệt trong các tình huống ho, hắt hơi hoặc trò chuyện.
Quy trình đeo khẩu trang chuẩn y tế:
Vệ sinh cá nhân cần được thực hiện nghiêm túc với việc rửa tay thường xuyên ít nhất 20 giây, đặc biệt sau khi ho hắt hơi và trước khi tiếp xúc với người khác. Sử dụng khăn giấy một lần khi ho, hắt hơi và vứt ngay vào thùng rác có nắp đậy.
Tách biệt không gian sinh hoạt là nguyên tắc cơ bản để giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm virus cúm B cho các thành viên khác trong gia đình. Người bệnh nên ở riêng trong một phòng có thông gió tốt, tránh sử dụng chung phòng ngủ với người khỏe mạnh. Đảm bảo không gian này có cửa sổ để thông khí tự nhiên hoặc sử dụng quạt thông gió.
Các đồ dùng cá nhân như bát đĩa, cốc uống nước, khăn mặt, khăn tắm phải được tách riêng và không chia sẻ với thành viên khác trong gia đình. Sau khi sử dụng, các vật dụng này cần được rửa sạch bằng nước nóng và xà phòng hoặc cho vào máy rửa chén ở nhiệt độ cao.
Vệ sinh và khử trùng các bề mặt tiếp xúc thường xuyên như tay nắm cửa, công tắc điện, bàn làm việc, điện thoại bằng cồn 70% hoặc dung dịch tẩy ít nhất hai lần mỗi ngày. Nếu phải sử dụng chung phòng tắm, người bệnh nên sử dụng sau cùng và vệ sinh sạch sẽ toàn bộ khu vực ngay sau khi sử dụng.
Người chăm sóc và thành viên gia đình cần tuân thủ nghiêm ngặt các biện pháp bảo vệ để tránh nhiễm virus cúm B từ người bệnh. Những đối tượng có nguy cơ cao như trẻ em dưới 5 tuổi, người cao tuổi trên 65, phụ nữ mang thai và người mắc các bệnh mạn tính như hen suyễn, tiểu đường, bệnh tim mạch nên hạn chế tiếp xúc trực tiếp với người bệnh.
Khi chăm sóc người bệnh, cần luôn đeo khẩu trang y tế chất lượng cao và sử dụng găng tay dùng một lần khi cần thiết như khi dọn dẹp chất thải hoặc giặt đồ của người bệnh. Duy trì khoảng cách an toàn ít nhất 1-2 mét khi giao tiếp và tránh các hành vi thân mật như ôm hôn, bắt tay.
Theo dõi sức khỏe bản thân hàng ngày bằng cách đo thân nhiệt và ghi nhận các triệu chứng bất thường như sốt, ho, đau họng, mệt mỏi. Nếu xuất hiện bất kỳ dấu hiệu nào nghi ngờ nhiễm cúm, cần tự cách ly ngay lập tức và liên hệ với cơ sở y tế để được tư vấn chuyên môn. Người chăm sóc nên được tiêm vaccine cúm theo lịch khuyến cáo để tăng cường khả năng miễn dịch.
Thực hiện thời gian cách ly khi mắc cúm B theo hướng dẫn mới nhất từ chuyên gia y tế sẽ giúp ngăn nguy cơ lây nhiễm cho người thân và cộng đồng. Đừng chủ quan khi chưa hết sốt hoàn toàn; hãy tạm hoãn việc đến nơi đông người và duy trì khẩu trang, rửa tay kỹ trong ít nhất 5 ngày đầu.
Người bị cúm B nên cách ly 5-7 ngày kể từ khi xuất hiện triệu chứng. Có thể kết thúc cách ly khi hết sốt ít nhất 24 giờ mà không cần dùng thuốc hạ sốt.
Cúm B nhẹ vẫn cần nghỉ học/làm để tránh lây lan cho người khác và giúp cơ thể phục hồi nhanh hơn. Nên nghỉ ít nhất 24 giờ sau khi hết sốt.
Nên hạn chế tiếp xúc gần với người nhà, đặc biệt là trẻ em, người cao tuổi và người có bệnh lý nền. Khi tiếp xúc cần đeo khẩu trang và giữ khoảng cách an toàn.
Cúm B không cần cách ly nghiêm ngặt như COVID-19 nhưng vẫn cần tự cách ly tại nhà. Chỉ cần tránh tiếp xúc gần với người khác trong thời gian có triệu chứng.
