Sống khỏe để yêu thương
Viêm phổi cấp tính là tình trạng nhiễm trùng ở một hoặc cả hai lá phổi, khiến các túi khí (phế nang) bị viêm và tích đầy dịch hoặc mủ. Đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong do nhiễm trùng trên toàn cầu.
Viêm phổi cấp tính được định nghĩa là quá trình nhiễm trùng cấp tính xảy ra trong nhu mô phổi, thường phát triển trong vòng 24-48 giờ. Bệnh được đặc trưng bởi sự xuất hiện đột ngột của các triệu chứng hô hấp kèm theo dấu hiệu nhiễm trùng toàn thân. Khác với viêm phổi mạn tính, dạng cấp tính tiến triển nhanh chóng và cần được can thiệp y tế ngay lập tức.
Các đặc điểm nổi bật của bệnh bao gồm phản ứng viêm mạnh tại nhu mô phổi, tăng tính thấm mạch máu, và sự tích tụ các tế bào viêm trong phế nang. Quá trình này làm suy giảm khả năng trao đổi khí, gây ra các triệu chứng như khó thở, ho có đờm và đau ngực.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), viêm phổi ảnh hưởng đến khoảng 450 triệu người mỗi năm, chiếm 7% tổng số ca tử vong toàn cầu. Tại Việt Nam, tỷ lệ mắc viêm phổi cấp tính ước tính khoảng 10-15 ca/1000 dân/năm, với tỷ lệ tử vong cao nhất ở trẻ em dưới 5 tuổi và người già trên 65 tuổi.
Các đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh gồm: người già trên 65 tuổi do suy giảm miễn dịch tự nhiên, trẻ em dưới 2 tuổi với hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, người mắc các bệnh mạn tính như hen suyễn, COPD, tiểu đường, bệnh tim mạch. Ngoài ra, những người có thói quen hút thuốc, nghiện rượu, hoặc đang trong quá trình điều trị ức chế miễn dịch cũng có nguy cơ mắc viêm phổi cấp tính cao hơn.
Việc điều trị viêm phổi cấp tính trong "giờ vàng" đóng vai trò quyết định đến tiên lượng của bệnh nhân. Nghiên cứu từ Hiệp hội Lồng ngực Mỹ cho thấy, mỗi giờ trễ trong việc bắt đầu điều trị kháng sinh có thể làm tăng nguy cơ tử vong lên 7.6%. Điều này đặc biệt quan trọng với những ca bệnh nặng có nguy cơ phát triển thành sepsis hoặc sốc nhiễm trùng.
Điều trị sớm không chỉ giúp kiểm soát nhiễm trùng mà còn ngăn ngừa các biến chứng viêm phổi nghiêm trọng như áp xe phổi, tràn dịch màng phổi, hoặc hội chứng suy hô hấp cấp. Thời gian hồi phục cũng được rút ngắn đáng kể khi bệnh nhân được chẩn đoán và điều trị trong 4-6 giờ đầu kể từ khi xuất hiện triệu chứng. Đây chính là lý do tại sao việc nhận biết sớm triệu chứng viêm phổi cấp trở nên vô cùng quan trọng.
Việc phân loại viêm phổi chính xác giúp bác sĩ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp và dự đoán tiên lượng bệnh. Có nhiều cách phân loại khác nhau dựa trên các tiêu chí về nguyên nhân, vị trí và mức độ nghiêm trọng.
Viêm phổi do vi khuẩn là dạng phổ biến nhất, chiếm khoảng 65-75% tổng số ca bệnh. Streptococcus pneumoniae là tác nhân hàng đầu, gây ra triệu chứng nặng với sốt cao, run rẩy và ho có đờm màu vàng xanh. Staphylococcus aureus thường gặp ở bệnh nhân có yếu tố nguy cơ cao, có thể gây hoại tử phổi và hình thành áp xe.
|
Loại vi khuẩn |
Tỷ lệ (%) |
Đặc điểm lâm sàng |
Điều trị ưu tiên |
|---|---|---|---|
|
S. pneumoniae |
40-50 |
Sốt cao, ho có đờm |
Penicillin, Amoxicillin |
|
H. influenzae |
15-20 |
Khó thở, đờm nhiều |
Amoxicillin/Clavulanic |
|
S. aureus |
10-15 |
Viêm phổi hoại tử |
Vancomycin, Linezolid |
|
Klebsiella |
5-10 |
Đờm màu đỏ gạch |
Cephalosporin thế hệ 3 |
Viêm phổi do virus thường có triệu chứng nhẹ hơn, khởi phát từ từ với ho khan, sốt nhẹ và mệt mỏi. Influenza A và B, RSV (virus hợp bào hô hấp), và gần đây là SARS-CoV-2 là các tác nhân virus phổ biến. Dạng này thường tự khỏi trong 7-10 ngày nhưng có thể dẫn đến nhiễm khuẩn thứ phát.
Viêm phổi do nấm ít gặp hơn, thường xảy ra ở bệnh nhân suy giảm miễn dịch như HIV/AIDS, đang hóa trị ung thư hoặc sử dụng corticosteroid liều cao. Candida, Aspergillus và Pneumocystis jirovecii là các tác nhân chính, yêu cầu điều trị bằng thuốc kháng nấm chuyên biệt.
Viêm phổi thùy (lobar pneumonia) là dạng viêm lan tỏa trong một thùy phổi hoàn chỉnh, thường do S. pneumoniae gây ra. Bệnh nhân thường có triệu chứng nặng với sốt cao đột ngột, đau ngực một bên và ho có đờm màu gỉ sắt. Trên X-quang ngực, tổn thương thể hiện dưới dạng đồng nhất, ranh giới rõ ràng theo các rãnh liên thùy.
Viêm phổi tiểu thùy (lobular pneumonia) hay viêm phế quản-phổi ảnh hưởng đến nhiều tiểu thùy rải rác trong cả hai phổi. Dạng này thường gặp ở trẻ em và người già, có triệu chứng từ từ với sốt thấp, ho khan ban đầu rồi chuyển thành ho có đờm. Hình ảnh X-quang cho thấy các tổn thương dạng đám mây nhỏ, phân tán không đều.
Viêm phổi kẽ (interstitial pneumonia) chủ yếu ảnh hưởng đến mô kẽ quanh phế nang và tiểu phế quản. Dạng này thường do virus hoặc Mycoplasma pneumoniae gây ra, có triệu chứng khó thở nổi bật, ho khan kéo dài và ít sốt. CT ngực độ phân giải cao sẽ cho thấy hình ảnh "kính mờ" đặc trưng ở cả hai phổi.
Thang điểm PSI (Pneumonia Severity Index) và CURB-65 được sử dụng rộng rãi để đánh giá mức độ nghiêm trọng và quyết định địa điểm điều trị cho bệnh nhân viêm phổi cấp tính.
Các dấu hiệu cảnh báo viêm phổi nặng bao gồm: nhịp thở >30 lần/phút, huyết áp tâm thu <90 mmHg, SpO2 <90%, rối loạn tri giác, và suy thận cấp. Những bệnh nhân này cần được chuyển đến đơn vị chăm sóc tích cực để điều trị và theo dõi chặt chẽ.
Hiểu rõ nguyên nhân viêm phổi và nhận biết sớm triệu chứng giúp bệnh nhân và gia đình có thể tìm kiếm sự trợ giúp y tế kịp thời, từ đó cải thiện hiệu quả điều trị và giảm nguy cơ biến chứng.
Nhiễm trùng do vi sinh vật là nguyên nhân hàng đầu gây viêm phổi cấp tính. Vi khuẩn Streptococcus pneumoniae chiếm 40-50% các ca bệnh, đặc biệt phổ biến ở người cao tuổi và có bệnh lý nền. Haemophilus influenzae thường gặp ở bệnh nhân COPD và trẻ em, trong khi Staphylococcus aureus có xu hướng gây bệnh nặng với tỷ lệ tử vong cao.
Các yếu tố môi trường và lối sống cũng đóng vai trò quan trọng trong việc làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Hút thuốc lá làm suy giảm chức năng lông mao ở đường hô hấp, giảm khả năng đào thải vi khuẩn. Ô nhiễm không khí, đặc biệt là bụi mịn PM2.5, có thể làm tăng nguy cơ viêm phổi lên 15-20% theo nghiên cứu từ Tạp chí Y học Môi trường quốc tế.
Suy giảm miễn dịch do các nguyên nhân khác nhau như tuổi tác, bệnh lý mạn tính (tiểu đường, bệnh thận, bệnh gan), sử dụng thuốc ức chế miễn dịch, hoặc tình trạng suy dinh dưỡng cũng làm tăng đáng kể nguy cơ mắc viêm phổi cấp tính. Những bệnh nhân này thường có triệu chứng không điển hình và tiến triển nhanh hơn.
Triệu chứng viêm phổi cấp thường xuất hiện đột ngột và tiến triển nhanh chóng trong 24-48 giờ đầu. Sốt cao (>38.5°C) kèm run rẩy là dấu hiệu sớm nhất và phổ biến nhất, xuất hiện ở 80-90% bệnh nhân. Sốt có thể lên đến 40-41°C và thường kèm theo đổ mồ hôi nhiều, đặc biệt vào ban đêm.
Ho là triệu chứng xuất hiện ở hầu hết bệnh nhân, ban đầu có thể ho khan, sau đó chuyển thành ho có đờm. Đờm thường có màu vàng xanh, xanh lục hoặc có thể lẫn máu trong các trường hợp nặng. Lượng đờm có thể nhiều, đặc quánh và có mùi hôi nếu do vi khuẩn yếm khí gây ra.
Ở người cao tuổi, triệu chứng viêm phổi có thể không điển hình với sốt thấp hoặc không sốt, nhưng có biểu hiện rối loạn tri giác, bất an, hoặc ngã. Trẻ em có thể chỉ có triệu chứng khó thở, bú kém, và khóc nhiều mà không có sốt rõ ràng.
Một số dấu hiệu nghiêm trọng yêu cầu bệnh nhân cần được đưa đến cơ sở y tế ngay lập tức để tránh các biến chứng viêm phổi nguy hiểm. Khó thở nặng với nhịp thở >30 lần/phút ở người lớn hoặc >60 lần/phút ở trẻ em là dấu hiệu cảnh báo suy hô hấp cấp.
Hạ huyết áp (huyết áp tâm thu <90 mmHg) kèm theo mạch nhanh >120 lần/phút có thể là dấu hiệu của sốc nhiễm trùng - một biến chứng nguy hiểm với tỷ lệ tử vong cao. Bệnh nhân có thể có da lạnh, ẩm ướt, và thời gian làm đầy mao mạch kéo dài >2 giây.
Rối loạn tri giác từ nhẹ (lú lẫn, định hướng kém) đến nặng (hôn mê) cho thấy não bộ đang bị ảnh hưởng do thiếu oxy hoặc nhiễm trùng lan tỏa. Đây là dấu hiệu tiên lượng xấu, đặc biệt ở người cao tuổi. Ngoài ra, da và niêm mạc tím tái (tím môi, đầu ngón tay) cho thấy mức oxy trong máu thấp nghiêm trọng, cần can thiệp hỗ trợ hô hấp ngay lập tức.
Các dấu hiệu khác bao gồm: đau ngực dữ dội, ho ra máu nhiều, sốt cao không giảm sau 48 giờ điều trị, hoặc xuất hiện phát ban trên da. Bệnh nhân có bệnh lý nền như hen suyễn, COPD, hoặc suy giảm miễn dịch cần được theo dõi chặt chẽ hơn vì nguy cơ diễn biến nặng cao.
Chẩn đoán viêm phổi chính xác và điều trị viêm phổi cấp tính kịp thời là chìa khóa quyết định hiệu quả điều trị và tiên lượng của bệnh nhân. Quy trình này đòi hỏi sự kết hợp của thăm khám lâm sàng, xét nghiệm và chẩn đoán hình ảnh.
Chẩn đoán viêm phổi bắt đầu từ việc khai thác tiền sử bệnh và thăm khám lâm sàng chi tiết. Bác sĩ sẽ hỏi về thời gian khởi phát triệu chứng, yếu tố nguy cơ, tiền sử dùng kháng sinh gần đây và các bệnh lý nền. Khám thể có thể phát hiện các dấu hiệu như ran ướt, ran rít, hoặc tiếng thở yếu ở vùng phổi bị viêm.
X-quang ngực là xét nghiệm hình ảnh đầu tiên và quan trọng nhất, giúp xác định vị trí, mức độ và dạng tổn thương viêm phổi. Hình ảnh có thể cho thấy đám mờ tập trung (viêm phổi thùy) hoặc đám mờ rải rác (viêm phổi tiểu thùy). CT ngực được chỉ định khi X-quang không rõ ràng hoặc nghi ngờ biến chứng.
|
Xét nghiệm |
Mục đích |
Giá trị bình thường |
Ý nghĩa khi bất thường |
|---|---|---|---|
|
Bạch cầu |
Đánh giá nhiễm trùng |
4-10 x10³/μL |
>12: nhiễm khuẩn, <4: nhiễm trùng nặng |
|
CRP |
Mức độ viêm |
<3 mg/L |
>10: viêm cấp tính |
|
PCT |
Phân biệt vi khuẩn/virus |
<0.25 ng/mL |
>0.5: nhiễm khuẩn nặng |
|
Khí máu |
Đánh giá oxy hóa |
PaO2 >80 mmHg |
<60: suy hô hấp |
Cấy đờm và xét nghiệm kháng sinh đồ giúp xác định tác nhân gây bệnh và lựa chọn kháng sinh phù hợp. Tuy nhiên, kết quả thường có sau 48-72 giờ nên không ảnh hưởng đến quyết định điều trị ban đầu. Xét nghiệm kháng nguyên nhanh (S. pneumoniae, Legionella) có thể cho kết quả trong vài giờ.
Điều trị viêm phổi cấp tính bằng kháng sinh phải được bắt đầu sớm nhất có thể, lý tưởng trong 4-6 giờ đầu kể từ khi chẩn đoán. Việc lựa chọn kháng sinh điều trị viêm phổi dựa trên nhiều yếu tố như mức độ nặng của bệnh, tác nhân nghi ngờ, yếu tố nguy cơ và tình trạng kháng thuốc tại địa phương.
Đối với viêm phổi nhẹ điều trị ngoại trú, các kháng sinh được ưu tiên bao gồm:
Thời gian điều trị thường 5-7 ngày, có thể kéo dài 10-14 ngày nếu đáp ứng chậm. Bệnh nhân cần được theo dõi đáp ứng điều trị sau 48-72 giờ, nếu không cải thiện cần xem xét thay đổi kháng sinh hoặc nhập viện.
Thuốc hỗ trợ đóng vai trò quan trọng trong điều trị viêm phổi. Paracetamol 500-1000mg mỗi 6-8 giờ giúp hạ sốt và giảm đau. Thuốc long đờm như Acetylcysteine 200mg x 3 lần/ngày giúp làm loãng đờm, dễ khạc ra. Bronchodilator như Salbutamol có thể được chỉ định nếu bệnh nhân có co thắt phế quản.
Bệnh nhân viêm phổi cấp tính nhẹ có thể được điều trị tại nhà với sự theo dõi chặt chẽ. Nghỉ ngơi tuyệt đối trong 3-5 ngày đầu giúp cơ thể tập trung năng lượng chống lại nhiễm trùng. Bệnh nhân nên nằm đầu cao 30-45 độ để hỗ trợ hô hấp và giảm ho.
Bù nước đầy đủ là yếu tố then chốt, bệnh nhân cần uống ít nhất 2-3 lít nước/ngày để giúp làm loãng đờm và ngăn ngừa mất nước do sốt. Nước ấm, trà mật ong, hoặc nước súp giúp làm dịu cổ họng và cung cấp dinh dưỡng. Tránh đồ uống có cồn và caffeine vì có thể làm mất nước.
Chế độ ăn nên nhẹ nhàng, dễ tiêu hóa với nhiều vitamin C từ trái cây tươi, vitamin D từ cá béo, và protein từ thịt nạc, trứng. Tránh thức ăn quá nóng hoặc quá lạnh có thể kích thích ho. Môi trường sống cần được giữ ẩm độ 40-60%, tránh khói thuốc và bụi bẩn.
Dấu hiệu cần đưa bệnh nhân đến bệnh viện ngay lập tức bao gồm: khó thở tăng nặng, sốt cao không giảm sau 48 giờ điều trị, xuất hiện tím tái, rối loạn tri giác, hoặc không thể ăn uống. Bệnh nhân cần tái khám sau 48-72 giờ để đánh giá đáp ứng điều trị.
Theo dõi hiệu quả điều trị viêm phổi cấp tính được thực hiện dựa trên các thông số lâm sàng và cận lâm sàng. Triệu chứng thường cải thiện theo thứ tự: sốt giảm trong 24-48 giờ, giảm khó thở và đau ngực trong 2-3 ngày, giảm ho và đờm trong 5-7 ngày. Nếu không có cải thiện sau 72 giờ, cần xem xét kháng thuốc hoặc biến chứng.
Các chỉ số theo dõi quan trọng gồm: nhiệt độ cơ thể (mục tiêu <37.5°C), nhịp thở (mục tiêu <24 lần/phút), SpO2 (mục tiêu >95%), và tình trạng tinh thần. X-quang ngực kiểm tra sau 4-6 tuần để đánh giá mức độ phục hồi, đặc biệt quan trọng ở bệnh nhân trên 50 tuổi hoặc hút thuốc.
Xét nghiệm máu kiểm tra có thể được thực hiện sau 3-5 ngày điều trị, bao gồm công thức máu, CRP để đánh giá đáp ứng với kháng sinh. CRP giảm >50% so với ban đầu là dấu hiệu tốt. Nếu CRP không giảm hoặc tăng, cần nghi ngờ kháng thuốc, abcess phổi, hoặc nhiễm trùng thứ phát.
Thời gian hồi phục hoàn toàn thường 2-4 tuần, phụ thuộc vào tuổi tác, tình trạng sức khỏe tổng quát, và mức độ nặng ban đầu. Bệnh nhân cao tuổi hoặc có bệnh lý nền có thể cần thời gian dài hơn. Việc theo dõi dài hạn giúp phát hiện sớm các biến chứng muộn như xơ phổi hoặc viêm phổi tái phát.
Phòng ngừa viêm phổi luôn được ưu tiên hàng đầu, đặc biệt với các đối tượng nguy cơ cao. Việc hiểu rõ các biến chứng có thể xảy ra giúp bệnh nhân và gia đình có sự chuẩn bị tâm lý và biện pháp ứng phó phù hợp.
Tiêm chủng vaccine là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất. Vaccine phòng phế cầu khuẩn (PCV13 và PPSV23) được khuyến cáo cho trẻ em dưới 2 tuổi, người trên 65 tuổi và người có bệnh lý mạn tính. Hiệu quả bảo vệ lên đến 60-70% và kéo dài 5-10 năm. Vaccine cúm hàng năm cũng quan trọng vì viêm phổi thường là biến chứng của cúm.
Vệ sinh cá nhân đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa lây nhiễm. Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng trong ít nhất 20 giây, đặc biệt sau khi ho, hắt hơi hoặc tiếp xúc với người bệnh. Đeo khẩu trang ở nơi đông người, tránh chạm tay vào mặt, và che miệng khi ho, hắt hơi.
Lối sống lành mạnh góp phần tăng cường miễn dịch tự nhiên:
Kiểm soát các bệnh lý nền như tiểu đường, hen suyễn, COPD giúp giảm nguy cơ viêm phổi cấp tính. Bệnh nhân cần tuân thủ điều trị theo chỉ định bác sĩ, kiểm tra sức khỏe định kỳ, và có kế hoạch ứng phó khi bệnh nền trở nặng.
Biến chứng viêm phổi có thể xảy ra tại chỗ (trong phổi) hoặc toàn thân, với mức độ nghiêm trọng từ nhẹ đến đe dọa tính mạng. Tràn dịch màng phổi xảy ra ở 20-40% bệnh nhân, biểu hiện bằng khó thở tăng dần, đau ngực một bên. Siêu âm hoặc CT ngực giúp chẩn đoán, có thể cần chọc dò để xác định tính chất dịch.
Áp xe phổi là biến chứng nặng với tỷ lệ 1-5%, thường do S. aureus hoặc vi khuẩn yếm khí gây ra. Bệnh nhân có sốt cao kéo dài, ho ra đờm có mùi hôi thối, và CT ngực cho thấy khoang chứa dịch trong nhu mô phổi. Điều trị cần kháng sinh liều cao trong thời gian dài (4-8 tuần), có thể cần dẫn lưu qua da.
Sepsis và sốc nhiễm trùng là biến chứng nguy hiểm nhất với tỷ lệ tử vong 20-50%. Dấu hiệu cảnh báo gồm hạ huyết áp, rối loạn tri giác, giảm lượng nước tiểu, và tăng lactate máu. Điều trị cần hồi sức tích cực với kháng sinh liều cao, truyền dịch, và thuốc vận mạch.
Các biến chứng khác bao gồm: hội chứng suy hô hấp cấp (ARDS), suy thận cấp, viêm cơ tim, và viêm màng não. Nguy cơ biến chứng cao hơn ở người cao tuổi, có bệnh lý nền, hoặc điều trị muộn. Việc theo dõi sát và can thiệp sớm là chìa khóa cải thiện tiên lượng.
Vaccine phòng viêm phổi hiện có hai loại chính được khuyến cáo sử dụng. PCV13 (Prevenar 13) bảo vệ chống lại 13 chủng phế cầu khuẩn phổ biến nhất, được chỉ định cho trẻ em và người lớn có nguy cơ cao. PPSV23 (Pneumovax 23) bảo vệ chống 23 chủng, thường được tiêm cho người trên 65 tuổi.
Lịch tiêm chủng được khuyến cáo như sau: Trẻ em nhận PCV13 theo lịch tiêm chủng mở rộng (2, 4, 6, 12-15 tháng tuổi). Người lớn 19-64 tuổi có bệnh lý nền tiêm PCV13 trước, sau đó PPSV23 sau ít nhất 8 tuần. Người trên 65 tuổi tiêm cả hai loại với khoảng cách tối thiểu 1 năm.
Hiệu quả bảo vệ của vaccine phòng phế cầu khuẩn dao động 60-80% ở người trưởng thành khỏe mạnh, giảm xuống 40-60% ở người cao tuổi nhưng vẫn có ý nghĩa lâm sàng quan trọng. Vaccine không chỉ giảm tỷ lệ mắc viêm phổi mà còn giảm mức độ nặng khi mắc bệnh.
Tác dụng phụ của vaccine thường nhẹ và tự khỏi, bao gồm đau nhẹ tại chỗ tiêm, sốt nhẹ trong 1-2 ngày. Chống chỉ định tuyệt đối chỉ là phản ứng dị ứng nặng với vaccine hoặc thành phần vaccine trước đó. Phụ nữ có thai, người đang mắc bệnh cấp tính nặng nên hoãn tiêm cho đến khi khỏi bệnh.
Viêm phổi cấp tính là bệnh lý nghiêm trọng nhưng hoàn toàn có thể điều trị khỏi nếu được phát hiện sớm và can thiệp đúng cách. Việc nhận biết các triệu chứng cảnh báo, tuân thủ điều trị theo chỉ định bác sĩ, và thực hiện các biện pháp phòng ngừa như tiêm vaccine, vệ sinh cá nhân tốt sẽ giúp bạn và gia đình bảo vệ sức khỏe hiệu quả. Hãy tìm kiếm sự trợ giúp y tế ngay khi có dấu hiệu viêm phổi cấp tính nguy hiểm để đảm bảo an toàn cho bản thân.
Viêm phổi cấp tính là bệnh lý có thể nguy hiểm, đặc biệt ở trẻ nhỏ, người cao tuổi và người có sức đề kháng yếu. Tỷ lệ tử vong dao động 1-5% ở người trưởng thành khỏe mạnh, nhưng có thể lên đến 20-30% ở người cao tuổi có bệnh lý nền. Tuy nhiên, với chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời bằng kháng sinh phù hợp, hầu hết bệnh nhân đều hồi phục hoàn toàn.
Thời gian hồi phục viêm phổi cấp tính thường 1-3 tuần, phụ thuộc vào độ tuổi, tình trạng sức khỏe tổng quát và mức độ nặng của bệnh. Triệu chứng sốt thường giảm trong 2-3 ngày đầu điều trị, khó thở và đau ngực cải thiện sau 5-7 ngày. Ho và mệt mỏi có thể kéo dài 2-4 tuần. Người cao tuổi hoặc có bệnh lý nền có thể cần thời gian dài hơn để hồi phục hoàn toàn.
Tiêm vaccine phòng viêm phổi được khuyến cáo mạnh mẽ, đặc biệt cho người trên 65 tuổi, trẻ em dưới 2 tuổi, và người có bệnh lý mạn tính như tiểu đường, hen suyễn, bệnh tim. Vaccine có hiệu quả bảo vệ 60-80%, giảm đáng kể nguy cơ mắc bệnh và mức độ nặng khi nhiễm bệnh. Tác dụng phụ thường nhẹ và tự khỏi trong 1-2 ngày.
Viêm phổi có thể lây truyền qua đường hô hấp khi bệnh nhân ho, hắt hơi, hoặc nói chuyện. Khả năng lây nhiễm phụ thuộc vào tác nhân gây bệnh - vi khuẩn thường ít lây hơn virus. Nguy cơ lây cao nhất trong 2-3 ngày đầu khi có triệu chứng. Để phòng ngừa, cần đeo khẩu trang, che miệng khi ho, rửa tay thường xuyên và tránh tiếp xúc gần với người bệnh.
