Mắm ruột cá ngừ từ lâu đã là niềm tự hào của ẩm thực Bình Định. Từ ruột cá ngừ tươi được đánh bắt ngay tại biển, người dân đã chế biến thành loại mắm đặc biệt, được ủ kỹ trong nhiều tuần đến khi lên men trọn vị. Nét đặc trưng của mắm ruột cá ngừ Bình Định nằm ở hương vị mặn mòi nhưng rất thơm, mang đậm hơi thở của biển cả, hòa quyện với chút chua thanh nhờ quá trình lên men tự nhiên. Loại mắm này thường xuất hiện trong các bữa cơm gia đình của người miền Trung, nhất là trong mùa mưa, khi không gì tuyệt hơn việc thưởng thức chén cơm nóng cùng mắm chưng thơm lừng.
Mắm ruột cá ngừ: Nên chọn loại mắm có màu nâu đỏ, không quá sậm, mùi thơm đặc trưng nhưng không bị khét hay nồng.
Thịt ba chỉ: Thịt cần có đủ phần mỡ và nạc để khi chưng tạo độ béo mềm.
Trứng gà: Trứng tươi sẽ giúp món ăn có kết cấu mềm mại và tăng hương vị khi chưng.
Chuẩn bị nguyên liệu: Trước tiên, lấy phần mắm ruột cá ngừ ra tô, dùng thìa dằm nhẹ để mắm tơi đều. Thịt ba chỉ rửa sạch, thái hạt lựu rồi để ráo. Hành tím và ớt băm nhuyễn để riêng.
Xào sơ thịt ba chỉ: Cho dầu ăn vào chảo, phi thơm hành tím. Khi hành dậy mùi, cho thịt ba chỉ vào xào đến khi thịt săn lại và có màu vàng nhạt. Thịt sẽ giúp món mắm có vị béo ngậy, cân bằng độ mặn của mắm.
Trộn hỗn hợp mắm và trứng: Trong tô mắm đã dằm, đập 2 quả trứng vào, thêm thịt ba chỉ đã xào, hành tím và ớt băm. Nếu muốn món ăn bớt mặn, có thể cho thêm một chút đường. Dùng đũa khuấy đều hỗn hợp để các nguyên liệu quyện vào nhau.
Chưng mắm: Cho hỗn hợp vào tô sành hoặc tô chịu nhiệt, đặt vào nồi hấp. Đậy kín nắp và chưng trong khoảng 30-40 phút với lửa nhỏ vừa. Khi mắm bắt đầu dậy mùi thơm quyện với mùi trứng và thịt, bạn có thể kiểm tra xem trứng đã chín đều chưa. Nếu mặt trên đã đông lại và chuyển màu vàng nhạt, món ăn đã hoàn thành.
Trang trí và thưởng thức: Rắc thêm chút hành lá thái nhỏ và tiêu xay lên mặt tô mắm. Món mắm chưng này nên ăn ngay khi còn nóng, dùng kèm cơm trắng và dưa leo, rau luộc hoặc khế chua để làm dịu vị mặn.
Mắm ruột cá ngừ không chỉ là một món ăn ngon mà còn chứa nhiều chất dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe. Trong mắm có nhiều protein từ cá, giúp cơ thể bổ sung năng lượng và duy trì hoạt động cơ bắp. Đặc biệt, cá ngừ còn giàu omega-3, tốt cho tim mạch và giúp giảm cholesterol.
Ngoài ra, món ăn này còn cung cấp một lượng chất béo lành mạnh từ thịt ba chỉ và trứng, hỗ trợ quá trình trao đổi chất. Hương vị mặn đặc trưng của mắm kích thích vị giác, giúp ăn ngon miệng hơn, nhất là vào những ngày trời se lạnh.
Cầm trên tay tô mắm ruột cá ngừ Bình Định nóng hổi vừa chưng xong, bạn sẽ cảm nhận ngay một làn hương nồng nàn và quyến rũ phả ra, khiến lòng chộn rộn. Khoảnh khắc mắm lên hơi, cả không gian như đặc quánh lại bởi mùi thơm khó cưỡng – một thứ mùi không phải ai cũng quen ngay lần đầu, nhưng chỉ cần can đảm nếm thử, bạn sẽ bị cuốn vào một cơn sóng cảm xúc không lối thoát.
Đũa đầu tiên đưa lên, trong lòng vừa háo hức vừa hơi lo lắng. Mắm ruột cá ngừ đâu phải món ăn dễ chiều chuộng vị giác của tất cả. Nhưng khi vị mắm đầu tiên chạm vào lưỡi, cái mằn mặn hòa với chút béo mềm của thịt ba chỉ như một cú đánh thẳng vào cảm xúc. Thế rồi, đến lượt ớt cay tê tê nơi đầu môi khiến người ăn phải ngưng lại giây lát, như thể mỗi lần nhai là một cú thả mình vào dòng chảy dữ dội của biển cả. Đến khi trứng béo và hành thơm lan tỏa, dư vị đọng lại là một cảm giác ấm áp, như chính hương vị của quê hương đang len lỏi khắp tâm hồn.
Một món ăn bình dị, nhưng cái hồi hộp trong từng cảm xúc khi thưởng thức mắm ruột cá ngừ chính là điều khiến người ta nhớ mãi không quên. Bạn sẽ không chỉ ăn một món ăn – mà là dấn thân vào một hành trình đầy bất ngờ, từ bỡ ngỡ ban đầu đến sự thăng hoa khi tất cả hương vị dần hòa quyện và chinh phục bạn hoàn toàn.
Chưng mắm ruột cá ngừ Bình Định không chỉ đơn thuần là cách chế biến món ăn dân dã mà còn là cách để kết nối với những giá trị truyền thống của quê hương. Mỗi miếng mắm thơm lừng là một lời nhắc nhớ về những bữa cơm ấm áp, đầy ắp tình yêu thương của gia đình. Thưởng thức món ăn này, bạn sẽ cảm nhận được sự hòa quyện tuyệt vời giữa hương vị biển cả và tâm hồn người miền Trung chân chất. Hãy thử tự tay làm món này tại nhà để cảm nhận hết cái tinh túy của mắm ruột cá ngừ Bình Định gia truyền nhé!
Bạn có thể tìm mua tại các chợ quê, cửa hàng đặc sản miền Trung hoặc trên các sàn thương mại điện tử.
Nên bảo quản trong tủ lạnh để giữ hương vị lâu hơn, đặc biệt trong thời tiết nóng.
Có thể thay thế bằng mắm ruột cá lóc hoặc mắm cá cơm, nhưng hương vị sẽ khác đôi chút.
Mắm có hàm lượng đạm cao, tuy nhiên cần ăn vừa phải vì hàm lượng muối cao.
Ngâm cá với nước muối loãng hoặc nước chanh trước khi chế biến để giảm mùi tanh.
Ngoài chưng, mắm ruột còn có thể dùng làm nước chấm hoặc kho cùng thịt, cá.
Món này bảo quản trong tủ lạnh được 2-3 ngày. Khi ăn chỉ cần hâm nóng lại.
Được, nhưng cá tươi sẽ cho hương vị ngon hơn và thấm gia vị hơn.
Luộc kỹ măng trước khi kho giúp loại bỏ vị đắng và giữ được độ giòn.
Có thể thêm ít đường và nước lọc khi chưng để cân bằng vị mặn.